فهرست:
اقتصاد شهری
مطالعات اقتصادی و برنامه ریزی شهری
محتوای طرح توسعه و عمران و حوزه نفوذ (طرح جامع)
مطالعات اقتصادی موجود در طرحهای جامع شهری
ارزیابی شرح خدمات طرح جامع و نمونه های موردی از بعد مطالعات اقتصادی
برنامه ریزی شهری کنونی در ایران
بررسی اجمالی برنامه ریزی شهری در جهان با رویکرد اقتصادی
استراتژیهای توسعه شهری CDS
اهداف اصلی سند CDS
طرح استراتژیهای توسعه شهری CDS
تدوین چشم انداز اقتصادی شهر
تدوین چشم انداز اقتصادی به عنوان هدف و آرمان اصلی
پیش نویس چشم انداز اقتصادی تهران در افق 1404
ورشو (لهستان)
تفاوت نقش و چشم انداز یک شهر
استفاده از مدلهای اقتصادی در برنامه ریزی شهری
مدل های تحلیلی ساخت اقتصادی شهر
الگوی برآورد تولید و درآمد
روشهای محاسبه تولید و درآمد شهر
روش تحلیل پایه اقتصادی شهر
روش جدول داده - ستانده
مدل های اقتصاد سنجی
روش تحلیل ساخت اشتغال
مدل های تحلیلی بر پایه اقتصاد خرد
مدلهای سیاستی
ارزیابی مدلها
انتخاب مدل کاربردی
جمع بندی
پیشنهادات اصلی
ارائه مطالبی مرتبط در این زمینه :
شهرنشینی بی‌قواره و مدیریت نشده و رشد حاشیه‌نشینی از مصادیق بارز
توسعه نیافتگی اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی است. رشد و گسترش شهرنشینی
در دهه‌های اخیر بیش از پیش محصول رفرم‌های شبه مدرنیستی در تمامی
عرصه‌های سیاسی و اقتصادی، دگرگونی ساختار سیاسی در اواخر دههٔ ۵۰، وقوع
جنگ ۸ ساله، عدم سرمایه‌گذاری در نقاط روستائی و بر هم خوردن توازن توسعه و
میزان توسعه‌یافتگی میان مناطق شهری و روستائی بوده است.
رفته رفته این عدم توازن به‌درون کالبد شهرها نیز راه یافته است و جدا از
قطب‌بندی فاحش و آشکار بین مناطق شهری که با اصطلاح بالا و پائین، یا شمال و
جنوب شهر از آن یاد می‌شود، روند توسعهٔ شهر نیز بسیار نامتوازن و غیر
اندیشیده شده است. به این ترتیب بخشی از جای‌گیری نامناسب کاربری‌ها محصول
مطالعات نادرست و بخش مهم دیگر نیز نتیجهٔ زد و بند در حوزهٔ مدیریت شهری
است.
این فرآیند ناموزون در مطالعات طرحهای جامع و تفصیلی ـ پس از تهیه و تصویب
احتمالی طرح ـ همواره خود را به مطالعات و نقشهٔ شهر تحمیل می‌کند و امکان
اصلاح آن به‌دلایل گوناگون تقریباً وجود ندارد. به‌عبارت بهتر تمام
تغییرات نامطلوب در قالب طرحهای جامع و تفصیلی بدون آن‌که امکان تغییر جدی
آن وجود داشته باشد به‌صورت قانونی در می‌آید و داستان توسعهٔ نامتوازن
شهری در شکلی ظاهراً قانونی خود را باز می‌نماید.
یکی از حوزه‌های مغفول و کمتر مطالعه شده در طرحهای جامع و تفصیلی،
مطالعات اجتماعی و به‌ویژه اقتصادی در شرح خدمات این مطالعات است. و این در
حالی است که در کنار کالبد و توسعهٔ فیزیکی شهرها، بخش مهمی از آن‌چه به
عملکردهای پیش‌بینی شده در طرحهای جامع و تفصیلی عینیت می‌بخشد،
فعالیت‌های اقتصادی است و سرمایه‌گذاری در شهر و احیاء آن بدون مطالعهٔ
دقیق مسائل اقتصادی تقریباً امکان‌ناپذیر است.
در این‌جا تلاش می‌کنیم به اجمال جایگاه مطالعات اقتصادی را در طرحهای
جامع و تفصیلی و ارتباط مطالعات اقتصادی با برنامه‌ریزی فیزیکی و تأثیر
تقاضا و عرضه در برنامه‌ٔ توسعهٔ کالبدی ـ فیزیکی را بررسی کنیم.
● تأثیر تقاضا و عرضه در برنامه‌های جامع و تفصیلی شهرها
روح حام بر متدولوژی مطالعات اجتماعی ـ اقتصادی طرحهای جامع و تفصیلی
اتکاء پیش‌بینی‌ها بر پایهٔ تقاضای بالقوه است. این نگاه در سایر مطالعات
از جمله پیش‌بینی تقاضای مسکن یا اشتغال نیز قابل ردیابی است. این
متدولوژی، به ناچار به توسعهٔ فیزیکی می‌انجامد و با معیارهای ناکافی،
تأثیر نرخ رشد جمعیت و سایر شاخص‌های جمعیتی به‌ویژه نرخ رشد، نسبت سنی به
سطح لازم، به توسعهٔ فیزیکی و تدقیق کاربری‌ها و اولویت‌‌بندی آن‌ها
می‌پردازد.
متدولوژی تقاضا (بالقوه) محور در مطالعات طرح جامع و تفصیلی موجب نادیده
گرفتن موقعیت آمایشی شهرها و توسعه و پیش‌بینی کاربری‌ها براساس تقاضای
مؤثر ـ که در مواردی بیشتر تقاضای ناشی از جمعیت شهرها با توجه به موقعیت
فرامنطقه‌ای آن‌ها است، می‌گردد. و به این ترتیب اثر درآمدی دهک‌های درآمدی
در تحقق کاربری‌ها با این متدولوژی مغفول مانده، در نتیجه کاربری‌ها
به‌صورت غیرمتوازن در سطح شهر پیش‌بینی می‌شود.
در واقع مطالعات طرحهای جامع اگر چه شامل بررسی طرحهای فرادست، شاخص‌های
فعالیت، توزیع اشتغال به تفکیک بخش‌های اصلی اقتصادی در سطح شهر و حوزهٔ
نفوذ مستقیم است، اما در مرحلهٔ برنامه‌ریزی امکان برقراری پیوند و تأثیر
این مطالعات بر روند توسعهٔ فیزیکی ـ کالبدی شهر، هم در طرح جامع و هم در
طرح تفصیلی وجود ندارد. به‌عبارت دیگر، بود و نبود این مطالعات در طرحهای
جامع و تفصیلی با وضع موجود خلاء خاصی پدید نمی‌آورد و تمام مطالعات طرح
جامع و تفصیلی را می‌توان با شاخص‌های نرخ رشد جمعیت در افق ده‌ساله و نرخ
رشد نسبت سنی و جنسی به پایان برد.
