نگاهی بر سه نوع الگوی رشد شهرها:
گسترش افقی ، عمودی ،هوشمند
گسترش افقی شهر
گسترش افقی شهردانش واژه ای است که در نیم قرن اخیر به صورت اسپرال در
ادبیات پژوهش های شهری وارد شده و امروزه موضوع محوری اکثر سمینارهای شهری
در کشورهای توسعه یافته است . سابقۀ کاربرد اصطلاح به اواسط قرن بیستم باز
می گردد؛ زمانی که در اثر استفادۀ بی رویه از اتومبیل شخصی و توسعۀ سیستم
بزرگراه ها، بسط فضاهای شهری در آمریکا رونق گرفت (هس 2001 ، ص 4)
علاوه بر شهرهای آمریکایی ، موضوع اسپرال شهری در مشرق زمین نیز در
کشورهایی چون چین زمینۀ مطالعات فراوانی بوده است . هرچند بنیان های اسپرال
در چین متفاوت از آمریکا است ، ولی شباهت هایی در این دو نمونه دیده می
شود. اصلی ترین تفاوت اسپرال در چین و آمریکا آن است که در آمریکا
ثروتمندان با سکونت در حومه ها و تخلیۀ بخش مرکزی شهر به اسپرال دامن زده
اند
گسترش افقی شهر میتواند به دو صورت:
1-رشد ارگانیک
2-برنامه ریزی شده
ما در اینجا نوع دوم آنرا مورد بررسی قرار میدهیم
گسترشی شهری مانند:
توسعه شهری بی رویه کم تراکم در حومه های شهر های ایالات متحده و استرالیا
در نتیجه رشد وتوسعه افقی شهر ما شاهد بافتهای کم تراکم میشویم
نظریات زیادی درمورد معایب ومحاسن اینگونه بافت وجود دارد که دراینجا بعضی از آنها رامطرح میکنیم
استدلال مخالفان توسعه حومه های کم تراکم معمولاً بر این پایه است که چنین توسعه هایی
مطالب مرتبط در این زمینه
الگوی رشد و توسعه کالبدی یا شکل شهر به عنوان الگوی فضایی فعالیت های
انسان در برهه خاصی از زمان تعریف می شود و به دو دسته اصلی گسترش افقی یا
پراکندگی شهری(sprawl) و الگوی شهر فشرده (Compact city) تقسیم می گردد.
شناخت الگوی توسعه کالبدی شهر به منظور هدایت آن در راستای توسعه پایدار
شهری امری اساسی است. محدوده مورد مطالعه در این تحقیق کلانشهر تهران و روش
مورد استفاده روش توصیفی – تحلیلی است. این تحقیق که با هدف شناخت و
اندازه گیری الگوی رشد کالبدی ـ فضایی تهران در دوره های مختلف تهیه شده
است، از روشهای پیشنهادی تسای، یعنی چهار روش درجه تجمع، درجه توزیع
متعادل، تراکم و اندازه متروپل برای رسیدن به این منظور استفاده نموده است.